Χώρα Μελέτης: Ιταλία
Τύπος μαθησιακής δυσκολίας που υποστηρίζει αυτή η καλή πρακτική
- Δυσκολίες σε γραφή και ανάγνωση
- Γενικές ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες
Στόχοι και σκοποί της καλής πρακτικής
Αυτή η καλή πρακτική εξερευνά τη διαχείριση των τάξεων με μαθητές διαφόρων ικανοτήτων. Οι μαθητές που λήφθηκαν υπόψιν είναι Ιταλοί που δεν είναι φυσικοί ομιλητές και έχουν Συγκεκριμένες Μαθησιακές Διαταραχές (ΣΜΔ) οι οποίες παρουσιάζουν ξεχωριστά χαρακτηριστικά και καθορίζουν γλωσσικές ανάγκες οι οποίες είναι πιθανώς διαφορετικές από της υπόλοιπης τάξης. Σκοπεύει στην παροχή τριών πραγμάτων: 1) μιας περιγραφής των κανονισμών στην Ιταλία για τους μη φυσικούς ομιλητές και μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, 2) μιας έρευνας που υποστηρίζει τις τάξεις μικτών ικανοτήτων, και 3) ενός ξεκάθαρου και πρακτικού μοντέλου για τη δημιουργία συμπεριληπτικών μαθησιακών μονάδων μέσα σε αυτές τις τάξεις. Ο κύριος στόχος είναι η υποστήριξη της συνεργασίας ανάμεσα σε ερευνητικά πεδία διδασκαλίας γλωσσών. Αυτή η συνεργασία σκοπεύει σε δυο πράγματα: Να ρίξει φως στις πολύπλοκες και ποικίλες πραγματικότητες της τάξης τις οποίες αντιμετωπίζουν καθημερινά οι δάσκαλοι γλωσσών και να τους εξοπλίσει με πρακτικές, βάσιμες οδηγίες για τις καθημερινές τους διδακτικές πρακτικές. Η υποβόσκουσα κύρια ηθική διάσταση είναι η αποσυναρμολόγηση οποιονδήποτε εμποδίων που παρακωλύουν την πλήρη συμμετοχή των μαθητών στη σχολική ζωή και τη μαθησιακή διαδικασία.
Σύντομη περιγραφή της καλής πρακτικής
Αυτή η καλή πρακτική προσφέρει περιεκτικές αλλά ολοκληρωμένες οδηγίες σχετικά με τη διαχείριση μιας ποικιλόμορφης και μικτών ικανοτήτων τάξης, με τους κύριους κανόνες να είναι αφιερωμένοι σε μαθητές μη φυσικούς ομιλητές Ιταλικών και μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες ως το αρχικό σημείο, μαζί με μια σύντομη περιγραφή των χαρακτηριστικών αυτών των μαθητών. Η επιστημονική έρευνα που υποστηρίζει όλη την εργασία αναγνωρίζει τον ρόλο του εκπαιδευτικού σε ένα ανθρωπιστικό – συναισθηματικό πλαίσιο, στο οποίο σημαντική μάθηση διευκολύνεται με την προώθηση της διάδρασης μεταξύ της γνωστικής και συναισθηματικής παραμέτρου, εφόσον συνεργάζονται σε ουδέτερο επίπεδο για τη λειτουργική μνήμη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω διαφόρων τεχνικών οι οποίες οργανώνονται σε ένα μοντέλο Μαθησιακής Μονάδας που διαχωρίζεται στις τυπικές φάσεις ξενόγλωσσης μάθησης (κίνητρο, κατανόηση κειμένου, ανάλυση, σύνθεση). Οι κύριες πιθανές δραστηριότητες είναι μεταξύ άλλων: η ανταλλαγή ιδεών, το ταίριασμα, ασκήσεις σαν παζλ, άσκηση συμπλήρωσης κενών, Σωστό / Λάθος, αναζήτηση πληροφοριών, άσκηση μοτίβων, αυθεντικές ασκήσεις.
3 Βασικές μαθησιακές αρχές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την Καλή Πρακτική για την υποστήριξη των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες
1. Ο μαθητής ως το επίκεντρο της μαθησιακής δραστηριότητας – Η ιδέα του “μαθητή-ως-άτομο” συμπεριλαμβάνει όλες τις πτυχές που συνεισφέρουν στη μαθησιακή διαδικασία: γνωστικές, συναισθηματικές, σχεσιακές, ενθαρρυντικές και, όπου είναι εφαρμόσιμες, σωματικές διαστάσεις. Μια πρακτική ξενόγλωσσης διδασκαλίας που θέλει να είναι πραγματικά αποτελεσματική και συμπεριληπτική εφαρμόζεται στους μαθητές και στοχεύει να συμπεριλάβει και να δώσει αξία σε όλες αυτές τις πλευρές. Από μια διδακτική μεριά, καθώς οι συναισθηματικές και γνωστικές διαστάσεις είναι συνυφασμένες, μια παραγωγική μέθοδος είναι να διεγείρει ποικίλες γνωστικές διαδικασίες για την υποστήριξη της απομνημόνευσης και την αύξηση των πιθανοτήτων για προώθηση των ξεχωριστών χαρακτηριστικών των μαθητών και να υποστηρίξει την ανάπτυξη των μεταγνωστικών και μετασυναισθηματικών ικανοτήτων.
2. Ένα γερό μεθοδολογικό πλαίσιο βασίζεται στην “κοινωνική διαμεσολάβηση” – Οι μεθοδολογίες κοινωνικής διαμεσολάβησης απομακρύνονται από την παραδοσιακή διδασκαλία, καθώς θεωρούνται ως λήψη παθητικής πληροφορίας και εστιάζουν στην ενεργή απόκτηση των γνώσεων από τους μαθητές. Η μαθητική ομάδα γίνεται η ίδια η καρδιά της μάθησης που θεωρείται ως μια πηγή κοινής κατανόησης. Για να προωθηθεί η ενεργή συμμετοχή, οι δάσκαλοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν διάφορες στρατηγικές: διδασκαλία με παιχνίδι, ανάποδη τάξη, μαθήματα με διάλογο που ενθαρρύνει την επικοινωνία μεταξύ δυο πλευρών, δραστηριότητες επίλυσης προβλημάτων οι οποίες απαιτούν συνεργασία, διαφοροποιημένα φύλλα εργασιών που καλύπτουν τις ατομικές ανάγκες, συνεργατική μάθηση η οποία προάγει την ομαδικότητα, και ακόμα προγράμματα ιδιαιτέρων μαθημάτων μεταξύ συνομηλίκων όπου οι μαθητές αλληλοϋποστηρίζονται και μαθαίνουν ο ένας από τον άλλον. Οι μαθητές θα είναι σε θέση να αναπτύξουν την ίδια στιγμή ποικίλες ικανότητες, όχι μόνο γλωσσικές και επικοινωνιακές, αλλά επίσης και κοινωνικές, μεταγνωστικές, μετασυναισθηματικές, πολιτιστικές και διαπολιτισμικές.
3. Στρατηγικές Διαφοροποίησης – Όποτε δεν είναι δυνατόν να καλύπτονται οι ανάγκες κάθε μαθητή, κάποιες παρεμβάσεις διαφοροποίησης μπορούν να προσφέρουν υποστήριξη στη διαχείριση μέσω διαφόρων πράξεων: μικρές προσαρμογές στο διδακτικό υλικό, αλλαγές στη μεθοδολογία (πχ τμηματοποίηση) ή οργάνωση μαθήματος (πχ συγκεκριμένοι στόχοι για τις Μαθησιακές Δυσκολίες). Τέτοια τεχνάσματα μπορεί να ποικίλουν σε έκταση σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες των μαθητών.
Στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Καλής Πρακτικής
- Προσαρμογή της διδασκαλίας σε διάφορα μαθησιακά στυλ.
- Εξατομικευμένα Σχέδια Μάθησης.
- Καθοδήγηση για τη δημιουργία και εφαρμογή εξατομικευμένων σχεδίων μάθησης.
- Στρατηγικές για την τροποποίηση ή δημιουργία διδακτικών υλικών ώστε να ταιριάζουν σε διαφορετικές ικανότητες.
- Δημιουργία θετικού και υποστηρικτικού περιβάλλοντος στην τάξη.
Αποτελέσματα και αντίκτυπος
Ανάμεσα στις στρατηγικές διαφοροποίησης, μια από τις πιθανές παρεμβάσεις από τον δάσκαλο σχετικά με την αξιολόγηση είναι η συμπερίληψη συγκεκριμένων στόχων για τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, όπως για παράδειγμα, η επιλογή και σωστή χρήση των κατάλληλων ανταποδοτικών εργαλείων.
Αποδεικτικά στοιχεία για τους λόγους για τους οποίους θεωρείται Καλή Πρακτική
Αυτή η καλή πρακτική επωφελείται από τη συνεισφορά μιας υψηλών προσόντων ερευνητικής ομάδας, καθιστώντας την έτσι ως μια πολύτιμη και με καλές βάσεις πηγή. Οι συγγραφείς είναι ο Carlos Melero, ο Fabio Caon και η Annalisa Brichena, όλοι σχετίζονται με το Πανεπιστήμιο της Βενετίας Ca’ Foscari σε διαφορετικούς ρόλους. Αυτό είναι ένα σημαντικό ίδρυμα στην Ιταλία και πέρα από αυτό, είναι γνωστό για την ποιότητα της έρευνάς του στην απόκτηση και διδασκαλία γλωσσών μέσω προγραμμάτων σπουδών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων, καθώς και εξειδικευμένων ερευνητικών ομάδων.
Ο Carlos Melero είναι λέκτορας γλώσσας και διευθυντής της ερευνητικής ομάδας DEAL, η οποία εστιάζει στη διερεύνηση των διαδικασιών που εμπλέκονται στη γλωσσική εκπαίδευση για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, με στόχο την εξάλειψη των εμποδίων και την προώθηση ενός πραγματικά συμπεριληπτικού μαθησιακού περιβάλλοντος. Ο Fabio Caon είναι καθηγητής και διευθυντής της ομάδας LabCom, η οποία αποτελεί μέρος του Κέντρου Έρευνας Διδασκαλίας Γλωσσών και διερευνά τον ρόλο της επικοινωνίας τόσο στη διδασκαλία όσο και στην εκμάθηση γλωσσών, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στη διαπολιτισμική διάσταση. Η Annalisa Brichese είναι μέλος της ομάδας LabCom.
Μεταβιβασιμότητα
Οι κατευθυντήριες γραμμές και το μοντέλο διδακτικής ενότητας που προτείνεται στο άρθρο μπορούν να μεταφερθούν σε άλλα περιβάλλοντα, πλαίσια και χώρες για τους εξής λόγους:
- Οι βέλτιστες πρακτικές δε θέτουν περιορισμούς ως προς την ηλικία, τη σχολική βαθμίδα, το πλαίσιο και τη διάρκεια, οπότε η μεταβιβασιμότητα ενθαρρύνεται έμμεσα.
- Το μοντέλο διδακτικής ενότητας προτείνει πολλές διαφορετικές τεχνικές για κάθε φάση, υιοθετώντας μια δομική προσέγγιση που ενισχύει την επαναχρησιμοποίηση και την αναδιοργάνωση των προτεινόμενων στρατηγικών.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτή την Καλή Πρακτική
Η εργασία υπάρχει στον ακόλουθο σύνδεσμο:
Κρίσιμα Ζητήματα
Αυτό το έγγραφο παρέχει έναν συνεπή αριθμό πρακτικών τεχνικών για τη διδασκαλία ξένων γλωσσών σε μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Η καλά οργανωμένη, θεματική δομή κατηγοριοποιεί αυτές τις στρατηγικές ανά δεξιότητα και φάση διδασκαλίας, προσφέροντας επιπλέον πλήρεις αναφορές στην ισχύουσα νομοθεσία. Για να εμπλουτιστεί περαιτέρω αυτή η επισκόπηση, η συμπερίληψη πληροφοριών σχετικά με τις τεχνολογίες υποστήριξης και συγκεκριμένων παραδειγμάτων της εφαρμογής τους θα αποτελούσε προστιθέμενη αξία.
