Μια εθνογραφική μελέτη των «συμπεριληπτικών» διδακτικών πρακτικών για μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες στην κανονική τάξη στα δημόσια γυμνάσια στην Κύπρο: Ακούγοντας τις αντιλήψεις των συντονιστών, των δασκάλων και των μαθητών.

Χώρα Μελέτης: ΚΥΠΡΟΣ

Περιοχή εστίασης: Υλοποίηση «συμπεριληπτικών» διδακτικών και μαθησιακών πρακτικών για μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες

Τύπος μαθησιακής δυσκολίας που υποστηρίζει η Μελέτη Περίπτωσης

  • Γενικές ή ειδικές μαθησιακές δυσκολίες

 

Στόχοι και σκοποί της Μελέτης Περίπτωσης

Αυτή η ερευνητική μελέτη στοχεύει στην εξερεύνηση των «συμπεριληπτικών» διδασκαλικών και μαθησιακών πρακτικών στις τάξεις των κυπριακών δευτεροβάθμιων σχολείων, εξετάζοντας πώς οι δάσκαλοι τείνουν να υποστηρίζουν τις ανάγκες των μαθητών με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες στην κανονική τάξη μαζί με αυτές των συμμαθητών τους.

Στόχοι:

Για τους εκπαιδευτικούς να αναγνωρίσουν ότι όλοι οι μαθητές μπορούν να μάθουν με τον δικό τους τρόπο και με τον δικό τους ρυθμό και να είναι πρόθυμοι να υποστηρίξουν τη μάθηση και τις ικανότητές τους στην κανονική τάξη.

Εξερευνά τις αντιλήψεις των δασκάλων και την εμπειρία των μαθητών με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες σχετικά με το μοντέλο απόσυρσης της «συμπεριληπτικής εκπαίδευσης» στα δημόσια γενικά γυμνάσια της Κύπρου.

Για να υποδείξουμε τις αντιλήψεις των δασκάλων και των μαθητών σχετικά με το πώς οι ανάγκες εκμάθησης γλώσσας των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες μπορούν να καλυφθούν καλύτερα στην κανονική τάξη.

Για να βρούμε ποιες αλλαγές μπορεί να είναι απαραίτητες για να υποστηρίξουν καλύτερα τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες στις γενικές τάξεις στην Κύπρο.

 

Σύντομη περιγραφή της Μελέτης Περίπτωσης

  • Ηλικία
  • Ενήλικες δάσκαλοι (32-63) / Μαθητές 12-15 ετών
  • Διάρκεια- Σειρά μαθημάτων

Ρύθμιση – Τάξη / Δημόσια δευτεροβάθμια σχολεία Κύπρου

Αυτή η μελέτη διερευνά την εφαρμογή και την αποτελεσματικότητα της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης για μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες στα κυπριακά γυμνάσια. Μέσω μιας εθνογραφικής μελέτης περίπτωσης, χρησιμοποιήθηκαν πολλαπλές μέθοδοι συλλογής δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων παρατηρήσεων στην τάξη, ημι-δομημένων συνεντεύξεων με δασκάλους και μαθητές, και ερωτηματολογίων.

Έντεκα δάσκαλοι Νέας Ελληνικής και τρεις συντονιστές εξετάστηκαν και συνεντεύχθηκαν ατομικά. Είκοσι εννέα μαθητές με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες ηλικίας από δώδεκα έως δεκαπέντε ετών, επίσης συνεντεύχθηκαν. Οι συμμετέχοντες παρατηρήθηκαν επίσης σε μια σειρά μαθημάτων στην κανονική τάξη (συμπεριλαμβανομένης της εκμάθησης γλωσσών) και στην αίθουσα πόρων.

 

3 Βασικές μαθησιακές αρχές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη Μελέτη Περίπτωσης για την υποστήριξη των μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες

  1. Οι δάσκαλοι στόχευαν να συνοψίσουν και να επαναλάβουν πολλές φορές τα κύρια σημεία των διδακτικών τους υλικών. Οι περισσότεροι δάσκαλοι διαφοροποίησαν τις διδακτικές τους πρακτικές και τα μαθησιακά τους υλικά σε όρους δυσκολίας και ποσότητας.
  2. Συνήθιζαν να είναι πιο συστηματικοί στην προφορική εξήγηση (απλοποίηση) των δραστηριοτήτων των μαθητών τους στην τάξη και στα μαθήματα για το σπίτι, και επίσης χρησιμοποιούσαν παραδείγματα από την καθημερινή ζωή των μαθητών για να βοηθήσουν τους μαθητές τους να εδραιώσουν το μάθημα. Ήταν επίσης ενθουσιώδεις στο να εμπλέκουν τους μαθητές τους σε μίνι έργα. Ήταν υπέρ της χρήσης των ΤΠΕ και των οπτικοακουστικών υλικών.
  3. Οι μαθητές επίσης ανέφεραν την ανάγκη για πιο συστηματικές και συχνές προσαρμογές στην τάξη. Ζήτησαν σαφή ανατροφοδότηση και περισσότερες οδηγίες για το πώς θα μπορούσαν να προετοιμαστούν για τις εξετάσεις τους.

 

Στρατηγικές που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της Μελέτη Περίπτωσης

  • Προσαρμογή της διδασκαλίας σε διάφορα μαθησιακά στυλ.
  • Εξατομικευμένα Σχέδια Μάθησης:
    • Στρατηγικές για την τροποποίηση ή τη δημιουργία διδακτικού υλικού ώστε να ταιριάζει σε διαφορετικές ικανότητες. Δημιουργία ενός θετικού και υποστηρικτικού μαθησιακού περιβάλλοντος.

 

Αποτελέσματα και αντίκτυπος

Οι δάσκαλοι αναγνώρισαν ότι χρειάζονται εκπαίδευση για να διαχειρίζονται επιδέξια τη δύσκολη συμπεριφορά αυτών των μαθητών και ταυτόχρονα να καλύπτουν επιτυχώς τις εκπαιδευτικές ανάγκες μιας ομάδας μαθητών με μικτές ικανότητες στην κανονική τάξη.

Οι δάσκαλοι επίσης παραδέχτηκαν ότι ήταν το στίγμα της ειδικής αγωγής που εμπόδιζε την υποστήριξη των μαθητών στην ειδική  αίθουσα πληροφοριών. Έτσι, στόχευαν να υποστηρίξουν συναισθηματικά αυτούς τους μαθητές στην αίθουσα προκειμένου να αναπτύξουν υψηλότερη ακαδημαϊκή αυτοεκτίμηση και έτσι να αποφύγουν να νιώθουν στιγματισμένοι.

Οι μαθητές υπήρξαν άμεσα θύματα διακρίσεων από τους συμμαθητές τους, οι οποίοι τους κορόιδευαν ή τους πείραζαν για τη βοήθεια που έπαιρναν από τους δασκάλους τους με την απάντηση των ασκήσεών τους ή τη συμμετοχή τους σε εξετάσεις. Αυτοί οι μαθητές φοβούνταν επίσης ότι θα διακριθούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας μάθησης στην κανονική τάξη.

 

Λόγοι που μπορεί αυτή η  μελέτη περίπτωσης να είναι χρήσιμη στην έρευνα του έργου

Αυτή η μελέτη συμβάλλει στην κατανόησή μας για τις απόψεις των δασκάλων και των μαθητών με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες σχετικά με τις πρακτικές της συμπεριληπτικής διδασκαλίας και της εκμάθησης γλωσσών. Συμβάλλει επίσης στην κατανόησή μας για τις υποθέσεις και τα διλήμματα των δασκάλων που επηρεάζουν το σχεδιασμό και την εφαρμογή συμπεριληπτικών διδακτικών και μαθησιακών πρακτικών στις απλές τάξεις.

 

Μεταβιβασιμότητα

Προκλήσεις και Εμπόδια: Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζονται στον σχεδιασμό και την εφαρμογή συμπεριληπτικών παρεμβάσεων, όπως οι στάσεις των δασκάλων, οι περιορισμοί πόρων και το στίγμα που συνδέεται με τις μαθησιακές δυσκολίες, είναι κοινές σε διάφορα εκπαιδευτικά πλαίσια.

Αντιλήψεις Δασκάλων και Μαθητών: Η μελέτη τονίζει τη σημασία της εξέτασης τόσο των απόψεων των δασκάλων όσο και των μαθητών στην ανάπτυξη στρατηγικών συμπεριληπτικής εκπαίδευσης.

Αναλυτικές Γενικεύσεις: Σύμφωνα με τον Yin (2013), ακόμη και μια μελέτη  μπορεί να επιτρέψει αναλυτικές γενικεύσεις σε άλλες περιπτώσεις που αντιπροσωπεύουν παρόμοιες θεωρητικές συνθήκες. Η διεξοδική εξερεύνηση των πρακτικών της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στα κυπριακά γυμνάσια παρέχει πολύτιμες γνώσεις που θα μπορούσαν να ενημερώσουν παρόμοιες προσπάθειες σε άλλα περιβάλλοντα όπου το εκπαιδευτικό περιβάλλον και οι προκλήσεις είναι όμοιες.

 

Πηγές/ Πόροι που χρησιμοποιήθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης περίπτωσης

Παρατήρηση Μαθημάτων:

Συνεντεύξεις και Ερωτηματολόγια

Ημερολόγιο Έρευνας: Ο ερευνητής διατηρούσε ένα ημερολόγιο για να καταγράφει τις σκέψεις και τις παρατηρήσεις του κατά τη διάρκεια της μελέτης.

Εργαλεία Διαχείρισης Δεδομένων: Τα συλλεγμένα δεδομένα αποθηκεύτηκαν και οργανώθηκαν χρησιμοποιώντας το λογισμικό N-Vivo, διευκολύνοντας την συστηματική ανάλυση μέσω κωδικοποίησης και θεματικής κατηγοριοποίησης.

 

Κρίσιμα ζητήματα

  • Οι κύριες μεθοδολογικές προκλήσεις φάνηκαν να είναι οι συνεντεύξεις με μαθητές που διαγνώζονται με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες και η σειρά παρατηρήσεων, που πραγματοποιήθηκαν τόσο στις κανονικές όσο και στις αίθουσες πόρων για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
  • Άλλες προκλήσεις σχετίζονται με το γεγονός ότι δεν επιτρεπόταν η ηχογράφηση των απαντήσεων των συνεντευξιαζόμενων και ότι ήταν απαραίτητο να μεταφραστούν τα δεδομένα από τα Ελληνικά στα Αγγλικά.
  • Ο κίνδυνος για τους μαθητές να στιγματιστούν ως αποτέλεσμα του τρόπου με τον οποίο έχουν στερεοτυπηθεί οι «μαθησιακές τους ανάγκες», οδηγώντας τους να απομακρύνονται από τους συμμαθητές τους προκειμένου να λάβουν επιπλέον υποστήριξη στην ειδική αίθουσα πληροφοριών..
  • Οι μαθητές φαίνεται να έχουν χαμηλότερη ακαδημαϊκή αυτοεκτίμηση ως αποτέλεσμα του στιγματισμού τους.

 

Πρόσθετη μάθηση που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτό το παράδειγμα Μελέτης Περίπτωσης

Η μελέτη δηλώνει μια σαφή γνώμη σχετικά με την παροχή επιπλέον προσοχής στην τοποθέτηση μαθητών που μαθαίνουν γλώσσες σε ειδικές εκπαιδευτικές τάξεις.

Σύμφωνα με τα ευρήματα αυτής της μελέτης, είναι σημαντικό για τους υπεύθυνους να σχεδιάσουν συστηματικά και εμπνευσμένα προγράμματα εκπαίδευσης δασκάλων που θα στοχεύουν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης των δασκάλων σχετικά με τις μαθησιακές ανάγκες των μαθητών που διαγνώζονται με μαθησιακές δυσκολίες, και στην απόρριψη της αρνητικής απεικόνισης αυτών των μαθητών ως «ανίκανων» να μάθουν.