Χώρα Μελέτης: Κύπρος
Τύπος μαθησιακής δυσκολίας που υποστηρίζει η μελέτη περίπτωσης
- Δυσκολίες ανάγνωσης και γραφής
- Νευροαναπτυξιακές δυσκολίες
Στόχοι και σκοποί της Μελέτης Περίπτωσης
Η παρούσα μελέτη χρησιμοποιεί 4 μαθητές με δυσλεξία για να παρουσιάσει το σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός προγράμματος σπουδών για την ανάπτυξη και την εξάσκηση όλων των γνωστικών λειτουργιών, τη σωστή χρήση της γραφής και την έκφραση των σκέψεων μέσω αυτής. Η μελέτη περίπτωσης και τα συμπεράσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε θα χρησιμοποιηθούν αφενός ως κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη των στόχων των εκπαιδευτικών, σε θέματα που αφορούν την ανάγνωση και τη γραφή και αφετέρου θα χρησιμοποιηθούν για να καθορίσουν τι θα διδαχθεί, πώς και με ποια μέσα και εργαλεία.
Στόχος της μελέτης είναι η παρουσίαση μιας καινοτόμου μεθόδου διδασκαλίας μέσω μιας πολυαισθητηριακής προσέγγισης, η οποία εστιάζει στην γενικότερη αποκατάσταση της μαθησιακής ικανότητας των μαθητών.
Σύντομη περιγραφή της μελέτης περίπτωσης
Η μελέτη αναλύει την αποτελεσματικότητα της εφαρμογής ειδικών μεθόδων διδασκαλίας και προγραμμάτων υποστήριξης για παιδιά με δυσλεξία, με σκοπό την πλήρη ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στο πλαίσιο της πρωτοβάθμιας σχολικής εκπαίδευσης στην Κύπρο. Μέσα από παρατηρήσεις παιδιών με δυσλεξία σε ένα δημοτικό σχολείο, αναλύονται οι προγνωστικές/αναγνωστικές τους δεξιότητες, η εξοικείωσή τους με μαθηματικές έννοιες και άλλες δεξιότητες. Επιπλέον, εξετάζεται η διδασκαλία με παραδοσιακούς και ειδικούς τρόπους, εστιάζοντας στους γενικούς στόχους του αναλυτικού προγράμματος. Η παρούσα μελέτη εξετάζει επίσης θέματα όπως η αιτιολόγηση της δυσλεξίας και η σημασία της έγκαιρης παρέμβασης για την αντιμετώπιση των μαθησιακών δυσκολιών. Προτείνεται ένα σύνολο μεθόδων, όπως η ολιστική/αναλυτική μέθοδος ανάγνωσης, η φωνητική και γλωσσολογική μέθοδος Άλφα-Ωμέγα και η χρήση μαθησιακών εργαλείων ΤΠΕ (ICT) ως πολυαισθητηριακή προσέγγιση της διδασκαλίας.
Έρευνα πεδίου:
Η μελέτη κάθε μαθητή διήρκεσε 15 ημέρες. Ο συγγραφέας παρατήρησε τους μαθητές, συνέταξε τη δική του πρόβλεψη, κράτησε σημειώσεις κατά τη διάρκεια των παρατηρήσεων και κατέληξε στα συμπεράσματά του. Η διαδικασία έγινε με ανωνυμοποίηση.
Μαθητής Α: 6ο έτος δημοτικού (10-11 ετών)
Μαθητής Β: 3ο έτος δημοτικού (7-8 ετών)
Μαθητής Γ: 6ο έτος του δημοτικού σχολείου (11-12 ετών λόγω της επανάληψης του 1ου έτους του δημοτικού σχολείου)
Μαθητής Δ: 4ο έτος δημοτικού (8-9 ετών)
3 Βασικές αρχές μάθησης που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή τη μελέτη περίπτωσης για την υποστήριξη μαθητών με Μαθησιακές Δυσκολίες
- Εικονογραφική (iconographic) μέθοδος που οδηγεί στην απομνημόνευση της θεματικής ορθογραφίας και στον εμπλουτισμό του οπτικού λεξιλογίου.
- Γλωσσολογική μέθοδος η οποία συμβάλλει στη βαθύτερη κατανόηση της γλωσσικής δομής, στη διδασκαλία της ετυμολογίας, στην παραγωγή και σύνθεση, στην κατανόηση της μεταφορικής και κυριολεκτικής σημασίας των λέξεων και στη συνειδητοποίηση του τρόπου χρήσης των λέξεων στο καθημερινό λεξιλόγιο.
- Η φωνητική & γλωσσολογική μέθοδος Άλφα-Ωμέγα διότι στοχεύει: (1) στην ανάπτυξη της ικανότητας ανάγνωσης, ορθογραφίας και γραφής και (2) στην ανάπτυξη της ικανότητας δημιουργίας συλλαβών, λέξεων, προτάσεων και ιδεών που έχουν νόημα.
Αποτελέσματα και αντίκτυπος
Οι μαθητές μπορούν να αναπτύξουν την ικανότητά τους να μαθαίνουν ξένες γλώσσες εστιάζοντας στην εκμάθηση της φωνητικής μέσω εξειδικευμένων τρόπων διδασκαλίας ή με ιδιωτικό καθηγητή. Οι εξειδικευμένες τάξεις που προσαρμόζουν το πρόγραμμα σπουδών και τις μεθόδους αξιολόγησης με βάση τις ανάγκες των μαθητών βοηθούν σημαντικά.
Η συναισθηματική υποστήριξη είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας.
Μια πολυαισθητηριακή προσέγγιση μπορεί να βελτιώσει άμεσα τις αναγνωστικές δυσκολίες των μαθητών.
Λόγοι που μπορεί αυτή η μελέτη περίπτωσης να είναι χρήσιμη στην έρευνα του έργου
- Επικεντρώνεται στη σημασία της χρήσης υποστηρικτικών τεχνολογιών στη διδασκαλία – καθηλωτικές και συμπεριληπτικές μέθοδοι; προσβασιμότητα.
- Εφαρμόζει μια συμπερασματική και πολυαισθητηριακή προσέγγιση δίνοντας ίσο βάρος στη συναισθηματική υποστήριξη που παρέχεται στους μαθητές με δυσλεξία.
Μεταβιβασιμότητα
Οι μέθοδοι που προτείνονται για την ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία μπορούν να μεταφερθούν στη διδασκαλία ξένων γλωσσών.
Κρίσιμα ζητήματα
Οι περιορισμοί της μελέτης αφορούν την περιορισμένη αναγνώριση των αιτιών και των χαρακτηριστικών που συνήθως παρατηρούνται στα άτομα με δυσλεξία και με άλλες μαθησιακές δυσκολίες, τον τρόπο εκπαιδευτικής προσέγγισής τους και την επείγουσα ανάγκη σχεδιασμού νέων προγραμμάτων διδασκαλίας.
